Wanneer baby’s gaan slapen doorlopen ze een slaapcyclus. En niet één slaapcyclus maar meerdere. Ben je benieuwd wat er allemaal gebeurt op het moment dat je kindje naar dromenland vertrekt? Wil je ook weten hoe je ervoor zorgt dat je kleintje meerdere uurtjes achter elkaar slaapt? Wij vertellen het jou in deze blog met alles over de slaapcyclus van je baby!
Wat is een slaapcyclus?
Laten we bij het begin, beginnen: wat is een slaapcyclus? Onze slaap (van jong en oud) kent diverse stadia of fasen. Zo is er bijvoorbeeld de lichte slaap (hieruit kun je snel gewekt worden) en de diepe slaap. Al deze fases van slapen bij elkaar noemen ze een slaapcyclus. In één slaapcyclus doorloop je dus alle fasen.
’s Nachts doorloop je meerdere slaapcycli. Waarschijnlijk weet je wel dat je meerdere keren op een nacht wakker wordt. Dat wakker worden gebeurt dus (meestal) na de laatste fase van je cyclus. Hierna val je weer opnieuw in slaap en start er weer een nieuwe slaapcyclus.
De verschillende fases in de slaapcyclus van je baby
Elke nacht doorloop je meerdere slaapcycli. Elke slaapcyclus bevat meerdere fases. Onderstaand kun je lezen welke fasen jij en je baby elke cyclus doorlopen. Maar voordat je dit doet nog één opmerking. De onderstaande fasen doorlopen baby’s vanaf de 4 - 6 maanden. In de maanden daarvoor bestaat een slaapcyclus van je kleintje uit 2 fases: ‘Actieve Slaap’ en ‘Stille slaap’.
Onderstaand de verschillende fases in een slaapcyclus van baby’s vanaf 4 - 6 maanden.
Fase 1: In slaap vallen
Deze fase duurt vaak niet zo lang; het is het moment dat je in slaap gaat vallen. Dit moment maken we vaak half mee. Ken je dat moment dat je jezelf een beetje voelt wegdraaien? Dát is fase 1!
Fase 1 duurt ongeveer 10 minuten. Je kunt vaak een beetje zien wanneer je baby in deze fase zit. Bijvoorbeeld omdat het lichaampje een beetje schokkende bewegingen maakt. In deze fase ziet je baby fragmenten en herinneren voorbijkomen.
Fase 2: Lichte slaap
Nadat je kleintje in slaap is gevallen bevindt hij/zij zich in fase 2: de lichte slaap. In deze fase slaapt je kindje nog licht en kan het voorkomen dat je kleintje na deze fase al wakker wordt. Dat is vaak na 20 minuten vanaf fase 1. Misschien herken je dat wel: je kindje wordt steeds na 20 minuten wakker. Dat komt vaak voor bij baby’s die nog niet goed zelfstandig kunnen slapen en/of de overgang naar de diepe slaap nog niet goed kunnen maken.
Fase 3: Overgang naar diepe slaap
Je baby heeft pas echt een goed slaapje gehad als hij een tijdje heeft doorgebracht in de diepe slaap. Maar voordat je baby daar belandt, moet hij of zij eerst de overgang maken. Voor sommige baby’s is deze overgang nog lastig waardoor ze dus wakker worden. Er zijn veel experts die denken de oorzaak te weten van dit verschijnsel.
Baby’s die wakker worden omdat ze de overgang naar de diepe slaap niet kunnen maken, zijn meestal baby’s die niet goed zelfstandig in slaap kunnen vallen. Dit zijn de kleine bofkontjes die telkens lekker in slaap worden gewiegd of in slaap vallen dicht tegen papa of mama aan. Heerlijk natuurlijk, zo kleintje tegen je aan, maar voor je verdere nachtrust geen goed idee.
Wanneer jij er namelijk telkens voor zorgt dat je baby in slaap valt door te wiegen, leert jouw baby niet om zelf in slaap te vallen. Deze vaardigheid is essentieel voor een stabiele nachtrust. Hoe je dit voor elkaar kunt krijgen behandelen we iets verderop in deze blog!
Fase 4: Diepe slaap
Dit is een hele belangrijke fase; de fase van diepe slaap. Je kunt merken dat je baby in deze fase is beland als hij/zij mooi langzaam en stabiel ademt. Deze fase wordt ook wel ‘de stille slaap’ genoemd.
Fase 5: Droomslaap
Vaak wordt gedacht dat de droomslaap de meest diepe slaap is, maar dat is niet het geval. Vaak word je wakker nadat je net hebt gedroomd. Deze droom kun je jezelf dan nog heel goed herinneren.
De droomslaap wordt ook wel de REM-slaap genoemd. In deze fase zie je snelle oogbewegingen en kan je kindje ook wat bewegen. Na deze fase wordt je kleintje wakker. Als je kindje zelfstandig in slaap kan vallen, dan kan je kindje na eventjes wakker zijn, weer meteen in slaap vallen. Kan je kindje niet zelfstandig in slaap vallen, dan is de kans groot dat je kleintje helemaal wakker wordt en roept om jouw hulp.
Slaapcyclus van een baby v.s. volwassen slaapcyclus
We gaven het eerder al even aan: de slaapcyclus van een pasgeboren baby is heel anders dan van ons volwassen. Deze slaapcyclus kent namelijk ‘maar’ twee fases: Actieve Slaap en Stille Slaap.
Slaapcyclus pasgeboren baby’s
In de Actieve Slaap, slaapt je kleintje heel licht. Deze fase lijkt een beetje op de REM-slaap die wij volwassenen ook hebben. In de REM-slaap (rapid eye movement) kun je de oogjes zien bewegen. Ook kan je baby zelf nog wat bewegen of zelfs heel vriendelijk lachen in zijn of haar slaap.
De actieve slaap gaat na een tijdje over naar een diepe slaap, oftewel: de stille slaap. De ademhaling van je baby is rustig en diep en zo slaapt je kindje ook: rustig en diep. Als je baby in deze fase is beland, wordt hij/zij niet meer zo snel wakker.
Andere verschillen slaapcyclus baby en volwassenen
Het andere grootste verschil tussen de slaapcyclus van een baby en van een volwassen is de lengte ervan. Bij baby’s duurt een slaapcyclus ongeveer 45 tot 50 minuten. Iets oudere baby’s hebben een slaapcyclus van 60 minuten. Volwassenen doorlopen alle fasen van een cyclus in ongeveer 90 minuten.
Volwassenen kunnen, meestal moeiteloos, de verschillende slaapcycli aan elkaar koppelen. Je wordt dus eventjes wakker, soms maar een paar seconden, en slaapt dan weer verder. Baby’s kunnen hier wat meer moeite mee hebben. Ze worden dus wakker en kunnen niet altijd weer verder slapen en een volgende cyclus induiken.
Wat betekent dit voor mij als ouder?
Hoeveel invloed heeft de slaapcyclus van je baby op jouw slaap als ouder? Nou dat verschilt per kind en hoe goed jouw kleintje kan slapen!
Het grootste ‘probleem’ bij baby’s is dat ze niet goed verschillende slaapcycli aan elkaar kunnen koppelen. Dit betekent dus dat je kleintje telkens na 45 - 50 minuten wakker wordt. Je baby doet dus ‘hazenslaapjes’. Veel pasgeboren baby’s doen niets anders dan korte slaapjes. Maar hoe ouder ze worden, hoe beter ze in staat zijn de cycli aan elkaar te koppelen. Zeker wanneer ze op het punt komen dat hun cyclus uit meerdere fasen gaat bestaan (vanaf 4 – 6 maanden).
Het kan voorkomen dat jouw baby ’s nachts wel langer slaapt (en dus meerdere cycli aan elkaar kan koppelen), maar overdag wel meer hazenslaapjes doet. Dat komt waarschijnlijk omdat je kleintje ’s nachts meer moe is. Moet je het zo laten? Nee hoor. Als ouder kun je wat dingen doen om je baby te helpen weer lekker te gaan slapen na een slaapcyclus.
Onderstaand wat tips die je baby helpen langer te slapen!
1. Zorg voor een optimale slaapomgeving: een rustgevende slaapomgeving doet natuurlijk wonderen. Vooral ’s nachts (het moment waarop je het meeste hoopt dat je baby doorslaapt) is het goed de kamer waar je baby slaapt donker en rustig te houden. Is er bij jullie in huis veel geluid (door andere kinderen) of hebben jullie een luidruchtige buurt? Bekijk dan eens onze white noise apparaatjes. White noise betekent ‘witte ruis’. Dit is een kalmerend monotoon geluid dat je baby helpt rustig in te slapen en niet wakker te schrikken van plotselinge geluiden.
Ontdek hoe White Noise de nachtrust van je baby kan verbeteren
2. Routine: het helpt ook om bij elke dutje hetzelfde ritueel te herhalen. Hoe ouder je kleintje wordt, hoe meer je het slaapritueel kunt uitbouwen. In het begin is het bijvoorbeeld: luier verschonen, voeden, (of nu luier verschonen, kan ook), liedje zingen, knuffelen, in bed leggen en slaapliedje/white noise aanzetten. Later voeg je daar een boekje lezen en tandenpoetsen aan toe.
3. Zo nodig inbakeren: wanneer je baby in één van de eerste fases van zijn of haar cyclus zit, dan slaapt je kleintje heel licht en beweegt hij/zij ook best wat. De kans is vrij groot dat je kleintje veel met de armpjes beweegt en zo zichzelf ‘slaat’. Hier wordt hij of zij wakker van. Wat hiertegen kan helpen is je baby inwikkelen of inbakeren. In het kort houdt dit in dat je een grote doek om je kindje wikkelt waarbij je de armpjes langs het lichaam legt. De armpjes zitten dus in de doek (of inbakerslaapzak). Op deze manier kan jouw kleine durum doner zichzelf niet meer slaan en het geeft de meest baby’s een heerlijk geborgen gevoel. Lees ook onze blog over inbakeren voor een handige stap-voor-stap uitleg.
4. Zelfstandig slapen: dit is een hele belangrijke tip! Wanneer je jouw baby stimuleert om zelfstandig in slaap te vallen, kan je baby deze ‘vaardigheid’ inzetten als hij/zij wakker wordt tussen de slaapcycli door. Meer over zelfstandig slapen lees je onderstaand!
Wanneer leert mijn baby zelfstandig slapen?
Een baby kan soms uit zichzelf leren zelfstandig te gaan slapen, maar in veel gevallen zal je als ouder een handje moeten helpen. Dat begint al in de eerste dagen. Weet je wat heel veel ouders doen? Hun kleine lieve baby lekker in slaap wiegen voor het slaapje. Dat snappen we natuurlijk wel. Het voelt heerlijk voor je baby om zo lekker in slaap te vallen en jij als ouder krijgt zo ook een flinke dosis oxytocine (knuffelhormoon). Ken je dat fijne gevoel dat je krijgt tijdens het knuffelen? Precies, dat is oxytocine en dat zorgt er dus voor dat je er maar geen genoeg van krijgt!
Al dat knuffelen voor het slapen gaan werkt zeer verslavend, ook voor je baby. Het resultaat is dus dat je kleintje altijd wel op die manier in slaap wil vallen. Maar dat is natuurlijk niet handig als je daarvoor ieder uur je bed uit moet. Dus: lieve ouders of verzorgers, stop met overdadig knuffelen voor het slapengaan! In plaats daarvan is het goed te proberen je baby moe, maar wakker in bed te leggen. Dit doe je op het moment dat je de eerste slaapsignalen ziet.
Bekende slaapsignalen van baby’s:
- Gapen;
- Beetje witjes worden;
- Jengelen;
- In de oogjes wrijven;
- Aan de oortjes zitten.
- Staren of oogjes afwenden.
We zullen je alvast waarschuwen: de kans is groot dat je baby het niet zo heel leuk vindt om zo alleen in bedje te liggen. Waarschijnlijk gaat er dus gehuild worden, maar wacht nog even voordat je weer naar je baby gaat. Heel veel kindjes huilen eventjes voordat ze in slaap vallen. Geef je kleintje dus de kans om het zelf te proberen. Huilt je baby na 10 minuten nog of merk je dat het huilen steeds erger wordt? Pak je baby er dan weer uit en probeer het later nog een keer.
Baby's slapen vanaf de geboorte nu eenmaal korte slaapjes, dat komt door de biologische klok, maar hoe heerlijk is het als je 's nachts je baby wakker wordt en hij of zij daarna weer zelfstandig in slaap valt? In onze geheime blauwdruk lees jij wat je kunt doen om je kindje zelfstandig te leren slapen.
In deze gids leer jij:
- Waarom je baby nog niet doorslaapt
- Omgaan met een vroege vogel
- Tips om je baby snel in slaap te laten vallen
- Wat slaapregressies zijn, en hoe je ermee omgaat
- Hoe je de 2 grote slaap barrières overwint
- Hoe je gezonde slaapassociaties opbouwt
Nooit meer 's nachts Googelen?
Vooral voor de ouders die nu hun eerste kindje hebben, is het soms lastig om te bepalen wat nu ‘goed gaat’ of wanneer iets ‘normaal’ of ‘abnormaal’ is. Onze basistip is: luister naar je gevoel en denk logisch na, dan kom je al een heel eind. Loop je echter tegen problemen aan zoals dat jouw baby maar niet zelfstandig in slaap kan vallen of heb je misschien andere vragen? Wij hebben een plek voor je gecreëerd waar je deze kunt stellen. Dit is onze Numsy+ community!
De meeste vragen die ouders stellen gaan over hun baby en slapen. Je zal niet de eerste ouder zijn die ’s nachts uren bezig is met googelen naar antwoorden. Zoals ‘wanneer gaat mijn baby doorslapen?’ ‘Hoeveel slaap heeft een baby nodig?’ ‘Waarom wordt mijn baby na een uur weer wakker.’ En ga maar door. In onze community kun je deze vragen stellen en (het allermooiste) krijg je ook nog eens antwoord van experts die alles weten over slapen en baby’s. Inderdaad: onze slaapcoaches!
Ons team bestaat uit meerdere gecertificeerde slaapcoaches en ervaringsdeskundigen die je vast en zeker kunnen helpen de nachtrust van je kleintje (en die van jezelf) te optimaliseren. Tevens hebben we wekelijks leuke events op de planning staan waar je heel veel van kunt leren. Zo leuk!
